System kaucyjny: Apel o niezwłoczne poprawienie przepisów i przesunięcie startu systemu kaucyjnego na 1 stycznia 2026 r.

System kaucyjny: Apel o niezwłoczne poprawienie przepisów i przesunięcie startu systemu kaucyjnego na 1 stycznia 2026 r.

Organizacje reprezentujące zarówno branżę napojową, jak również sektor handlu detalicznego, apelują o jak najszybsze podjęcie działań w celu uchwalenia poprawek do przepisów o systemie kaucyjnym (tj. projektu ustawy o zmianie ustawy o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi oraz ustawy o odpadach; numer UD45), mających na celu poprawienie ram prawnych systemu kaucyjnego w Polsce ustanowionych przez poprzedni rząd oraz o równoczesne przesuniecie obowiązku zbiórki w systemie kaucyjnym na 1 stycznia 2026 r.

15 października 2024 r. w Centrum Prasowym PAP odbyła się konferencja, na której przedstawiciele Polskiej Federacji Producentów Żywności Związku Pracodawców, Związku Pracodawców Przemysłu Piwowarskiego – Browary Polskie, Polskiej Izby Handlu, Polskiej Organizacji Handlu i Dystrybucji oraz Związku Przedsiębiorców i Pracodawców przedstawili apel dotyczący systemu kaucyjnego na opakowania po napojach popierany także przez: Krajową Izbę Gospodarczą Przemysł Rozlewniczy, Stowarzyszenie Krajowa Unia Producentów Soków, Związek Polskich Przetwórców Mleka, Polską Izbę Mleka i Krajowy Związek Spółdzielni Mleczarskich. Związek Rewizyjny.

„Do uruchomienia systemu kaucyjnego zgodnie z obowiązującą obecnie ustawą, która stwarza poważne ryzyka finansowe i organizacyjne dla wszystkich uczestników rynku i konsumentów, pozostaje zaledwie 2,5 miesiąca. Tymczasem projekt nowelizacji, mającej wdrożyć kluczowe poprawki do przedmiotowej ustawy, nawet nie trafił pod obrady Sejmu. Dodatkowo projekt mimo licznych apeli branży wciąż nie zawiera wszystkich niezbędnych przepisów dla uruchomienia w Polsce prawidłowego legislacyjnie, racjonalnego finansowo i efektywnego środowiskowo systemu kaucyjnego. W związku z powyższym branża napojowa wspólnie z sektorem handlu apelują po raz kolejny o natychmiastowe skierowanie projektu poprawek pod obrady sejmu oraz o zapewnienie dostatecznego czasu na jego poprawne uruchomienie czyli przesunięcie obowiązku zbiórki wyłącznie przez system kaucyjny na 1 stycznia 2026” – powiedział Andrzej Gantner, wiceprezes i dyrektor generalny PFPŻ ZP.

Wprowadzenie powszechnego systemu kaucyjnego w obecnym kształcie i to już od 1 stycznia 2025 r. jest niekorzystne dla wszystkich interesariuszy. Dla branży handlowej to konieczność poniesienia ogromnych inwestycji w ekspresowo krótkim czasie oraz ryzyko wysokich kar finansowych, na które sklepy nie mają wpływu. Dodatkowo brakuje jasności w kwestii oznakowań na opakowaniach, co wzbudzi zrozumiałą frustrację konsumentów, która zostanie przerzucona na personel sklepów. To wszystko będzie skutkowało problemami dla klientów oraz trudną sytuacją i potencjalnymi stratami dla sieci handlowych. Ustawa wymaga zmian, a termin jej obowiązywania przesunięcia na 1 stycznia 2026 r.” – zaznaczyła Renata Juszkiewicz, prezes Polskiej Organizacji Handlu i Dystrybucji.

System kaucyjny na opakowania po napojach w Polsce jest niezbędnym narzędziem dla branży napojowej do realizacji celów gospodarki odpadami opakowaniowymi wynikających zarówno z dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/904 w sprawie zmniejszenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko w zakresie jednorazowych opakowań plastikowych, jak również wychodzi naprzeciw obowiązkom w zakresie gospodarki odpadami opakowaniowymi wynikającym z dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/852 zmieniającej dyrektywę 94/62/WE w sprawie opakowań i odpadów opakowaniowych” – powiedział Bartłomiej Morzycki, dyrektor generalny Związku Pracodawców Przemysłu Piwowarskiego – Browary Polskie

„Jednakże wprowadzenie systemu kaucyjnego w Polsce bez odpowiednich zapisów uwzględniających praktykę rynkową, chroniących system przed nadużyciami i bankructwami podmiotów wprowadzających oraz detalistów zgłaszanych wielokrotnie przez branżę napojową i handel detaliczny w procesie konsultacji, doprowadzi do chaosu i  dezorientacji wśród konsumentów, strat finansowych  przedsiębiorców oraz znacząco podwyższy koszty, powodując, że system ten będzie jednym z najdroższych systemów w Unii Europejskiej, co przełoży się na wysokie koszty producentów i wzrost cen dla konsumentów” –  podkreślił Andrzej Gantner, wiceprezes i dyrektor generalny PFPŻ ZP.

„Takie będą skutki utrzymywania ram prawnych uchwalonych przez poprzednią koalicję rządzącą z wymogiem nierealistycznej daty zbudowania systemu w 14 miesięcy. Członkowie ówczesnej opozycji  postulowali w tamtym okresie zmiany, które były i nadal pozostają niezbędne dla zbudowania efektywnego systemu. Nie byli oni w większości w trakcie uchwalania zmian, ale dzisiaj taką większość ich partie posiadają. Postulaty się nie zmieniły, prosimy więc o wdrożenie ich na ścieżkę legislacyjną, abyśmy 1 stycznia 2025 roku uniknęli błędów i ich skutków rządu, który był głuchy na głos biznesu” – dodał Maciej Ptaszyński, prezes Polskiej Izby Handlu.     

Ww. organizacje głęboko zaangażowane w problematykę systemu kaucyjnego apelują o podjęcie natychmiastowych działań legislacyjnych, które zapewnią skuteczne i sprawiedliwe funkcjonowanie systemu od 2026 r. Tylko w ten sposób można zagwarantować, że przedsiębiorcy i konsumenci będą mieli pewność co do zasad jego działania.

Przedstawiciele organizacji podkreślają jednocześnie, że system kaucyjny ma kluczowe znaczenie dla ochrony środowiska, efektywnego gospodarowania surowcami oraz zrównoważonego rozwoju i powinien być wdrożony w Polsce. „Pomysł przedstawicieli samorządów, aby całkowicie uchylić ustawę, jest przejawem całkowicie niepoważnego traktowania przedsiębiorców. Naraża ich to na duże straty ze względu na poniesione już wydatki i podjęte zobowiązania, które opierały się na zapewnieniach rządu, że ustawa zostanie poprawiona i system kaucyjny będzie funkcjonował. Taka decyzja podważa zaufanie do instytucji państwowych i stawia przedsiębiorców w niezwykle trudnej sytuacji, zmuszając ich do ponoszenia dodatkowych kosztów i ryzyka finansowego” – zwrócił uwagę Jakub Bińkowski, członek zarządu i dyrektor Departamentu Prawa i Legislacji Związku Przedsiębiorców i Pracodawców.