Stanowisko POHiD w sprawie skorygowanego projektu ustawy o podatku od handlu z 3 lutego 2016

Warszawa, 4 lutego 2016 r.

Stanowisko POHiD
w sprawie skorygowanego projektu ustawy
o podatku od sprzedaży detalicznej, opublikowanego
w dniu 3 lutego 2016 r.

POHiD krytycznie odbiera zaproponowane założenia nowego projektu ustawy o podatku od sprzedaży detalicznej. Dokonane zmiany rozczarowują, gdyż mają charakter kosmetyczny i nie zmieniają istoty tej regulacji. Tym samym POHiD podtrzymuje swój sprzeciw wobec wprowadzenia dodatkowego podatku sektorowego. Jeśli jednak Rząd zdecyduje się wprowadzić taki podatek, to  uważamy, że  powinien on być powszechny, liniowy i nie wyższy niż 0,4% od przychodu firmy handlowej.

Mimo deklaracji zmiany, w istocie rzeczy mamy do czynienia z tym samym podatkiem o trzech szczeblach progresji: 0,7%, 1,3% i 1,9%, co spowoduje przeniesienie znaczących kosztów podatku wzdłuż łańcucha dostawy towarów, najbardziej godząc w konsumentów i dostawców. Nie do przyjęcia jest też pozostawienie specjalnych stawek dla dni tzw. weekendu i świąt. Charakter pozorny ma zmiana polegająca na zastąpieniu jednolitej stawki 1,9%, dwiema stawkami 1,3% i 1,9% dla firm o najwyższych poziomach przychodów. Uznajemy to za zabieg czysto fiskalny, nie pasujący do deklarowanych publicznie uzasadnień odnoszących się do potrzeb i walorów społecznych.

Pomimo zgłoszenia przez handel (kapitał polski i zagraniczny) podczas posiedzenia Sejmowego Zespołu ds. Rozwoju Przedsiębiorczości i Patriotyzmu Gospodarczego istotnych uwag co do potraktowania franczyzy w projekcie, pozostawiono szereg merytorycznie niedopuszczalnych zapisów. Razi zapis odnoszący się do sposobu naliczania podatku od całego systemu franczyzowego, nakładający obowiązek zapłaty podatku przez integratora/franczyzodawcę za wszystkie integrowane sklepy, czego kuriozalność wykazano jednoznacznie. Pozostawiono też merytorycznie błędny sposób definiowania franczyzy: cechą definiującą jest korzystanie ze znaku towarowego. Podobnie dziwacznie  zdefiniowano sieć handlową wskazując franczyzę jako cechę definiującą (!). Taki błąd merytoryczny jest równoznaczny z rozległymi konsekwencjami prawnymi i gospodarczymi.

Dodać wypada, że krajowe sieci franczyzowe, które stały się swoistym sukcesem polskiej transformacji, tworząc równoważny konkurencyjnie dla sieci zagranicznych system sklepów detalicznych, znajdą w takich rozwiązaniach swego skutecznego pogromcę. Na tym przykładzie wyraźnie widać, że progresywne klauzule podatku przychodowego, powodują skutki dyskryminujące i deprecjonujące dorobek nawet tych firm, które w założeniu politycznym (niesłusznym w świetle polskiego i europejskiego prawa) miały być uprzywilejowane.

Proponowane stawki progresywne powodują, że najwyższe koszty podatkowe poniosą firmy zrzeszone w POHiD. Proponowane stawki przewyższają poziom rentowności w większości sieciowych firm handlowych (średnia w branży to ok.1 %, w hipermarketach poniżej 0,5% w 2014 r. z tendencją spadkową). Ustalenie kwoty wolnej od opodatkowania  jako przychodu 1,5 mln/m-c, czyli 18 mln złotych rocznie, stanowi uprzywilejowanie znaczącego procentu rynku. To oznacza, że  mniejszość firm zapłaci za większość, w warunkach nieuzasadnionej pomocy publicznej. Uważamy, że konstrukcja podatku ma charakter wielokryterialnie dyskryminujący. Podatek według obecnej propozycji Ministerstwa Finansów nie spełnia żadnego z założeń PiS towarzyszących temu pomysłowi: ani fiskalnego ani rzekomej ochrony małych sklepów przed konkurencją, jest destrukcyjny dla całego handlu.

POHiD przedstawił konstruktywne propozycje płaskiego podatku liniowego nie większego niż 0,4%. Nasza propozycja jest prosta, przejrzysta, łatwa do obliczenia i uzyskania celu fiskalnego.  Zaproponowane progi 0,7%, 1,3% i specjalny próg weekendowy 1,9% spowodują niemal dwukrotne powiększenie przychodu podatkowego (o czym informowaliśmy w naszych analizach). W takich okolicznościach uważamy, że planowany podatek od handlu detalicznego powinien móc obniżać podstawę opodatkowania podatkiem dochodowym.

POHiD ma nadzieję, że uda się przekonać Rząd do zarzucenia koncepcji podatku progresywnego. Stawka podatku przekraczającą średnią rentowność w branży sprowadzi  większość dużych firm handlowych w Polsce poniżej granicy rentowności, co spowoduje  konieczność sięgnięcia przez nie do zdecydowanych działań kompensujących ubytek przychodu. Nieuniknionym tego skutkiem będzie pogorszenie warunków handlowych w całym łańcuchu dostaw.

Firmy sektora handlu o zagranicznym rodowodzie zainwestowały w Polsce ok. 180 mld zł, sprzedają za ok. 230 mld złotych rocznie, płacą podatek dochodowy CIT w o wiele większej wysokości niż firmy polskie. Zgodnie z obliczeniami CRiDO Taxand,  8 największych firm zagranicznych zapłaciło w 2014 r. ponad 700 mln zł, podczas gdy 8 największych polskich firm jedynie 25 mln zł. Poprzez zagraniczne sieci handlowe odbywa się znaczący eksport, szacowany na ok. 10 mld zł w 2015 roku.

POHiD podtrzymuje wolę dialogu z Rządem i Parlamentem, pragnie też służyć  opiniami ekspertów potwierdzającymi możliwość uzyskania zakładanych przez Rząd wpływów do budżetu bez nadmiernego obciążenia przedsiębiorców oraz negatywnych konsekwencji dla gospodarki narodowej. Jednocześnie liczy, że obiektywne analizy sytuacji ekonomicznej oraz profesjonalne projekcje skutków posunięć regulacyjnych, w tym podatkowych, będą poważnie brane pod uwagę.