Od 1X obowiązuje w Polsce system kaucyjny – Handel wspiera konsumentów i edukuje społeczeństwo

1 października 2025 r. zaczął obowiązywać w Polsce system kaucyjny dla opakowań po napojach. To największa od lat zmiana w gospodarce odpadami, która obejmie konsumentów, producentów, dystrybutorów, handlowców, a także operatorów systemu. 

By jak najlepiej wesprzeć zarówno kupujących, jak i pracowników handlu, sieci handlowe prowadzą działania instruujące, jak w ramach systemu kaucyjnego powinniśmy się poruszać. Zależnie od sklepu, informacje o nowych regułach zamieszczane są w mediach społecznościowych, gazetkach sklepowych, newsletterach, aplikacjach, radiowęźle sklepowym, na plakatach, stronach internetowych, czy też na ekranach digitalowych w miejscach sprzedaży.

– Handel stara się jak najlepiej wesprzeć konsumentów w tych nowych zasadach gry – mówi Renata Juszkiewicz, Prezes POHiD. – Edukacja społeczeństwa to nie tylko jeden z podstawowych warunków sukcesu nowego systemu, ale przede wszystkim czynnik konieczny do tego, by każdy kupujący mógł poruszać się w nowej rzeczywistości z poczuciem  pewności co do zasad. Konsument, który wie, jakie opakowania podlegają systemowi i jak wygląda procedura zwrotu, poczuje się bezpieczniej i chętniej będzie korzystał ze zmian, co zwiększy efektywność systemu i redukcję odpadów.    

Równolegle prowadzone są szkolenia pracowników, tak aby mogli skutecznie pomagać klientom w zrozumieniu i zapamiętaniu nowych reguł. Chodzi o to, by kupujący mogli na spokojnie wejść w nową rzeczywistość systemu kaucyjnego, ale też by wesprzeć personel sklepów.

– Prowadzenie działań informujących o zmianach jest ważne również z powodu dbania o pracowników handlu – wyjaśnia Renata Juszkiewicz. – To oni stoją na linii konfrontacji Polaków z nowym systemem. Chcemy, by mogli możliwie jak najlepiej wesprzeć konsumentów, jednak równie mocno zależy nam na tym, by wprowadzane zmiany nie odbiły się negatywnie na działalności placówek handlowych. Przeszkolony zespół i jasne instrukcje w sklepie nie zlikwidują problemów, ale pomogą uniknąć nieporozumień i zminimalizować ryzyko błędów – podsumowuje prezes POHiD.

Prawidłowa komunikacja może przeciwdziałać dezinformacji, stąd kampanię informacyjną nt. systemu kaucyjnego prowadzoną przez  Ministerstwo Klimatu i Środowiska wspiera handel.

Przede wszystkim kupujący winni wiedzieć, że kaucji podlegają nie wszystkie opakowania, a jedynie butelki plastikowe o pojemności do 3 litrów, puszki metalowe o pojemności do 1 litra, butelki szklane wielokrotnego użytku o pojemności do 1,5 litra. Muszą być one oznakowane symbolem kaucji i niezgniecione. Można je zwracać w dowolnym punkcie zbiórki, czyli każdym sklepie powyżej 200 m2 oraz w małych sklepach (poniżej 200 m2), które zdecydowały się przystąpić do systemu. Kaucję można odebrać przy zwrocie opakowania ze znakiem kaucji, a paragon nie jest w tej procedurze potrzebny.