Wspólny apel POHiD, PIH, PRCH, NRZHiU do Prezydenta RP o niepodpisywanie ustawy podnoszącej próg przestępstwa kradzieży

Warszawa, 23 listopada 2022 r.

Pan Andrzej Duda
Prezydent Rzeczpospolitej Polskiej
Dotyczy: ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw.

Szanowny Panie Prezydencie,
szeroko reprezentowana przez niżej podpisane organizacje branża handlu apeluje o niepodpisywanie
ustawy podnoszącej próg przestępstwa kradzieży z 500 zł na 800 zł. W ocenie branży handlowej jest
to absolutnie niedopuszczalne. Jest to de facto ukłon w stronę złodziei, który ma bardzo negatywny
odbiór społeczny, nie tylko w środowisku handlowym – zwłaszcza wobec kryzysu ekonomicznego,
który dotyka większość Polaków. Zwiększanie tego progu uderza w uczciwych przedsiębiorców. Już
obecna kwota 500 zł jest uznawana za rażąco zbyt wysoką. Zmiana na 800 zł jest przyzwoleniem
i zachętą do dokonywania kradzieży.
Konstrukcja czynów przepołowionych w przypadku kradzieży naraża uczciwych przedsiębiorców na
ryzyko notorycznych kradzieży oraz budzi wątpliwości co do właściwego interpretowania
konstytucyjnej zasady ochrony własności. Każdy mały sklep traci rocznie na skutek kradzieży towar
wart kilkadziesiąt tysięcy złotych. To równowartość kilku lub kilkunastu palet towaru.
W przeważającej większości przypadków zdarzenia te zgodnie z obecnymi przepisami to wykroczenia
zagrożone karą mandatu. Mamy pełną świadomość, iż wprowadzono rejestr sprawców kradzieży,
jednak kategorycznie sprzeciwiamy się wprowadzeniu takiej zmiany, ponieważ sam rejestr nie
rozwiąże wszystkich problemów. Oczywistym jest, że zmiany te wpłyną na kilkukrotny wzrost strat
ponoszonych przez sklepy, natomiast jest to podwyżka zysków złodziei. Nie ma żadnego
uzasadnienia, aby w ten sposób relatywizować kradzież.
W sytuacji spodziewanego zubożenia Polaków i obecnego kryzysu ekonomicznego podniesienie
progu przestępstwa kradzieży do 800 zł jest niezrozumiałe i zatrważające. Wprowadza bowiem nowe
produkty do listy kradzionych bez zagrożenia sprawy sądowej i podnosi próg o przestępstwa o 60%.
Skutki przepisu uderzą w uczciwych przedsiębiorców, którzy już teraz mierzą się z niebezpiecznie
rosnącą liczbą kradzieży.
Według badań przeprowadzonych przez firmy Crime&tech z Checkpoint Systems najbardziej
narażona na kradzieże w Polsce jest branża spożywcza (50,4% przypadków). Odsetek strat
w przypadku polskich firm handlu detalicznego wynosi aż 1,5% obrotu.
Jako przedstawiciele branży handlowej uważamy, że podwyższenie progu kradzieży do 800 zł nie jest
również dostosowaniem do zmian zachodzących w relacjach nabywczych. Branża handlowa kilka lat
temu krytykowała kwotę nominalną progu 500 zł jako rażąco zbyt wysoką oraz postulowała usunięcie
wątpliwego etycznie mechanizmu waloryzacji progu ze względu na wzrost wysokości płacy
minimalnej. Obecnie uczciwych przedsiębiorców nurtuje pytanie – w imię czego to uczyniono? Czyżby
tylko do poprawienia statystyk kosztem poczucia sprawiedliwości, bezpieczeństwa uczciwych
Polaków?
Podniesienie progu wykroczenia wymaga debaty publicznej ze względu na doniosłe skutki dla
poczucia bezpieczeństwa i sprawiedliwości znacznej części społeczeństwa. Szeroko reprezentowana
przez nasze organizacje branża handlu nie miała żadnych możliwości konsultacji tego pomysłu na
etapie prac rządowych. Zwracaliśmy również uwagę na tryb przegłosowania poprawki w podkomisji
sejmowej: poprawka wykraczała poza przedłożenie rządowe oraz została zgłoszona z naruszeniem
zasad legislacyjnych tzw. trzech czytań. Dlatego apelujemy do Prezydenta RP o wysłuchanie głosu
sektora handlowego, który szeroko reprezentują organizacje branżowe, a który nie miał żadnych
możliwości konsultacji tego pomysłu na wcześniejszych etapach procesu legislacyjnego. W tej chwili
zwiększeniu strat przedsiębiorców może zapobiec tylko prezydenckie veto.

Naczelna Rada Zrzeszeń Handlu i Usług, Tadeusz Zagórski
Polska Izba Handlu, Waldemar Nowakowski, Maciej Ptaszyński
Polska Organizacja Handlu i Dystrybucji, Renata Juszkiewicz
Polska Rada Centrów Handlowych, Krzysztof Poznański